[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمارهای نشریه::
اصول اخلاقی انتشار مقالات::
مقالات آماده انتشار::
نکات قابل توجه نویسندگان::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
بانک ها و نمایه نامه ها

پایگاه مرکز اطلاعات جهاددانشگاهی
بانک مجلات تخصصی نور

بانک اطلاعات نشریات کشور

پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فن آوری
سامانه جامع رسانه های کشور

پایگاه مرجع دانش (سیویلیکا)

 پرتال جامع علوم انسانی 

سامانه اطلاعات پژوهشی ایران 

..
شبکه های اجتماعی

لینکدین 

..
سامانه مشابهت یاب متون



 
 نه به سرقت علمی و ادبی 
..
:: دوره 4، شماره 3 - ( 1398 ) ::
جلد 4 شماره 3 صفحات 118-79 برگشت به فهرست نسخه ها
الگوی تنبیه بر اساس آیات قرآنی و سیره علوی در سازمان‌های آموزشی
محمد عبدالرحیمی1 ، حیدر سهرابی* 2
1- دانشگاه علوم انتظامی امین. گروه اخلاق اسلامی
2- دانشگاه علوم انتظامی امین. گروه اخلاق اسلامی ، aaabbb4455@gmail.com
چکیده:   (3387 مشاهده)
یکی از روش‌های ادیان آسمانی برای تربیت انسان و اصلاح مسیر حرکت او «تنبیه» است. در محیط‌های آموزشی و حرفه‌ای نیز تنبیه راهکاری برای اصلاح مسیر متربیان و کارکنان و دستیابی به اهداف سازمانی است. با توجه به وجود سازوکار تنبیه در محیط‌های آموزشی و حرفه‌ای و بروز آسیب‌های احتمالی و نیز نبودِ الگویی جامع برای آن، تحقیق حاضر، در پی تبیین اهداف، اصول و روش‌های تنبیه اسلامی و ارائه الگویی بر اساس آیات قرآن کریم و کلام امام علی(ع) است. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و به روش تحلیل مضمون انجام شد. آیات قرآن و کلام امیر مؤمنان به‌عنوان جامعه تحقیق و روایاتِ ناظر به اهداف، ضرورت‌ها و روش‌های تنبیه، به‌عنوان نمونه تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند. برای مطالعه ادبیات تحقیق از نرم‌افزارهای قرآنی و حدیثی استفاده کردیم. سازماندهی مطالب با نرم‌افزار «سیتاوی» و کدگذاری با نرم‌افزار «مکس‌کیودا» انجام شد. در فرایند تحلیل مضامین، سه نوع کُد‌گذاری باز، محوری و انتخابی انجام دادیم. در فرایند تحلیل مضامین قرآنی، به تفسیرهای معتبری همچون تفسیر نمونه، المیزان، نور و الجامع لأحکام القرآن مراجعه و استناد کردیم. بررسی آیات قرآن و کلام امام علی(ع)، نشان داد که سازوکار تنبیه دارای «اهداف»، «آداب و اصول» و «روش‌های متعدد» است؛ افزون بر این تنبیه غیرعالمانه و غیرعادلانه آفات و آسیب‌های فراوانی در پی دارد. برخی از «آداب و اصول تنبیه به شیوه اسلامی» عبارت‌اند از: تعادل در تنبیه و تناسب آن با مقدار خطا؛ پرهیز از تنبیه بیش از ظرفیت؛ توجه به احوال و شرایط تنبیه‌شونده؛ تنبیه همراه با رفق و نرمی؛ پرهیز از تنبیه در حالت خشم؛ اجرای تنبیه به‌صورت مرحله‌ای و آغاز آن از مراتب خفیف؛ پرهیز از تنبیه پس از «تنبّه و اظهار پشیمانی»؛ عجله نکردن در تنبیه و به تعویق انداختن آن؛ پرهیز از تکرار زودهنگام تنبیه؛ تفهیم و تبیین دلیل تنبیه و مصداق تنبیه. به‌منظور پیشگیری از آفات و آسیب‌های تنبیه، آموزش مبانی نظری در حوزه «آداب و اصول تنبیه» و «انواع روش‌های مؤثر و متناسب» و نیز آموزش کارگاهی و عملیاتی چگونگی اجرای تنبیه، به تمامی مدیران و مسئولان ضرورت دارد.
واژه‌های کلیدی: الگوی تنبیه، قرآن، سیره علوی، تربیت، اهداف تنبیه، اصول تنبیه، روش‌های تنبیه‌.
متن کامل [PDF 8122 kb]   (1141 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي - فلسفي
دریافت: 1398/10/13 | ویرایش نهایی: 1398/12/23 | پذیرش: 1398/12/10 | انتشار: 1398/12/23 | انتشار الکترونیک: 1398/12/23
فهرست منابع
1. قرآن کریم. (1383). بر اساس ترجمه حسین انصاریان، ‌قم‌: اسوه.
2. نهج البلاغه. (1414ق). شریف الرضی، محمد بن حسین، محقق صبحی صالح، قم:‌ هجرت.
3. نهج البلاغه. (1378). شریف الرضی، محمد بن حسین، ترجمه شهیدی: تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی‌، چاپ چهاردهم.
4. نهج البلاغه. (1379). شریف الرضی، محمد بن حسین، ترجمه دشتی، قم: مشهور.
5. نهج البلاغه. (1388). شریف الرضی، محمد بن حسین، ترجمه‌ حسین انصاریان، ‌قم: دار العرفان‌.
6. آقا جمال خوانساری، محمد بن حسین.‌ (1366). شرح آقا جمال خوانساری بر غرر الحکم و درر الکلم‌. به‌کوشش جلال‌الدین ‌حسینی ارموی محدث. 7 جلدی. تهران: دانشگاه تهران.
7. ابن أبی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله. (1404 ق)‌. شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید. تصحح محمد ابوالفضل ‌ابراهیم، 20 جلدی، قم: مکتبه آیه الله المرعشی النجفی‌.
8. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی. (‌1404ق). تحف العقول‌. به‌کوشش علی‌اکبر غفاری. قم: جامعه مدرسین.‌
9. ابن فارس، أحمد بن فارس. ‌(1404ق). معجم مقاییس اللغه. به‌کوشش عبد‌السلام محمد ‌هارون. 6 جلدی، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.د
10. اتابکی، پرویز. (1376). رهاورد خرد (ترجمه تحف العقول)‌. تهران: نشر و پژوهش فرزان روز.
11. بستانی، فؤاد افرام. (1375). ‌فرهنگ ابجدی‌. ترجمه رضا مهیار. تهران:‌ انتشارات اسلامی.
12. پاینده، ابو‌القاسم. (1363). نهج ‌الفصاحه (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول ص). تهران:‌ دنیای دانش.
13. تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد. (1366). تصنیف غررالحکم و درر الکلم‌. مصحح و محقق: مصطفی درایتی، قم: دفتر تبلیغات.
14. جهانگرد، یدالله (1371). تشویق و تنبیه در تعلیم و تربیت اسلامی. مجله پیوند، شماره 72 ، صص 13 – 15.
15. حسینی، داود (1385). اصول حاکم بر روش تشویق و تنبیه در تربیت اخلاقی. مجله مطالعات فقه تربیتی، شماره 1، صص119 – 134.
16. حسینی طهرانی، سید محمدحسین (1389). شرح رساله سیروسلوک منسوب به بحرالعلوم. مشهد: نور ملکوت قرآن.
17. حکیمی، محمدرضا و محمد حکیمی و علی حکیمی. (1380). الحیاه. ترجمه احمد آرام. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
18. دهخدا، علی اکبر. (1377). لغت‌نامه دهخدا، تهران: مؤسسه لغت‌نامه دهخدا.
19. سید علی‌پور، سید خلیل (1383). نقش تشویق و تنبیه در مدیریت اسلامی، مجله پژوهشگر، شماره 1، صص 94 – 106.
20. س‍ی‍ف‌، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر. (1394). روان‍ش‍ن‍اس‍ی‌ پ‍رورش‍ی‌ نوین: روان‍ش‍ن‍اس‍ی‌ ی‍ادگ‍ی‍ری‌ و آم‍وزش‌. ت‍ه‍ران‌: دوران.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
21. شریفی، عنایت‌الله؛ جعفری نسب، سید حسین (1394). روش‌های قرآنی در نهادینه‌سازی اخلاق با استفاده از توصیفی و تحلیلی. پژوهشنامه معارف قرآنی، 6 (23) 2-25.
22. طباطبایی، محمدحسین. (1374). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمه محمدباقر موسوی، 20 جلدی، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی، قم: چاپ پنجم.
23. طبرسی، فضل بن حسن. (1375). ترجمه تفسیر جوامع الجامع. 6 جلدی، مترجمان: علی‌ عبدالحمیدی، اکبر غفوری، احمد امیری شادمهری، عبدالعلی صاحبی، حبیب روحانی. مشهد: آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
24. فولادوند، محمدمهدی. (1418ق). ترجمه قرآن. تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی، چاپ سوم.
25. قرائتی، محسن.‌ (1388). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
26. ---------- (1397). مهارت‌های معلمی. تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، چاپ سوم.
27. قرطبی، محمد بن احمد. (1364). الجامع لأحکام القرآن. تهران: ناصر خسرو.
28. قوچانی، نظام. (1380). شیوه‌های تشویق و تنبیه در قرآن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما محمدحسین برومند، دانشگاه آزاد اسلامی.
29. ک‍اش‍ان‍ی‍ه‍ا، ک‍ب‍ری‌ (1377). ت‍ش‍وی‍ق‌ و ت‍ن‍ب‍ی‍ه‌ از دیدگاه‌ ق‍رآن‌ ک‍ری‍م. تهران: رامین.
30. کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق. (1407ق‌). الکافی. به‌کوشش علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی. 8جلدی، تهران: دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم.
31. متقی‌زاده، عیسی؛ شه‌بخش، آزاده؛ روه، نجمه (1396). بررسی روش تربیتی تشویق و تنبیه بر اساس آیات قرآن کریم. سومین همایش ملی پژوهش‌های نوین در حوزه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی ایران.
32. مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی. (1403ق). بحارالانوار. 111جلدی. بیروت: دارإحیاءالتراث العربی.
33. مرجانی خلیل‌آباد، زهرا. (1387). نقش تنبیه در تربیت از دیدگاه اسلام. مجله پیام زن، شماره 201.
34. مردانی،‌ مهدی. (1390). جایگاه تشویق و تنبیه در مدیریت علوی با تأکید بر نهج البلاغه. فصلنامه پژوهش‌های نهج البلاغه، شماره 31.
35. مسدد، سید علی‌اصغر (1375). تشویق و تنبیه، انواع، اهداف، روش‌های اجرا و نتایج ممکن. رشد معلم، شماره 124، صص 62 – 67.
36. مشکینی اردبیلی، علی. (1381). ترجمه قرآن (مشکینی). قم: نشر الهادی، چاپ دوم.
37. معین، محمد. (1378). فرهنگ فارسی معین. شش‌جلدی، تهران: امیرکبیر، چاپ سیزدهم.
38. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران. (1371). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الإسلامیه، چاپ دوم.
39. ملکی تبریزی، میرزاجواد. (1388). رساله لقاءالله. قم: بیدار.
40. ممتحن، مهدی. (1391). واکاوی نگاره‌های تعلیمی تربیتی تشویق و تنبیه در آثار سعدی. پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، 4 (15)، 157-176.
41. م‍ی‍ل‍ت‍ن‌‌ب‍رگ‍ر، ری‍م‍ون‍د. (1394). ش‍ی‍وه‌ه‍ای‌ ت‍غ‍ی‍ی‍ر رف‍ت‍ار. ت‍رج‍م‍ه ع‍ل‍ی‌ ف‍ت‍ح‍ی‌‌آش‍ت‍ی‍ان‍ی‌ و ه‍ادی‌ ع‍ظی‍م‍ی‌‌آش‍ت‍ی‍ان‍ی.‌ ت‍ه‍ران‌: س‍م‍ت‌.
42. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله. (1400ق). منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(خوئی). ترجمه حسن حسن‌زاده آملی و محمد باقر کمره‌ای. محقق و مصحح: ابراهیم میانجی‌. 21جلدی، تهران‌: مکتبه الإسلامیه.
43. الهیثمی، أبوالحسن نورالدین. (1414ق). مجمع الزوائد و منبع الفوائد. 10 جلدی. به‌کوشش حسام‌الدین القدسی. قاهره: مکتبه القدسی.



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

abdolrahimi M, sohrabi H. (2019). The pattern of punishment based on the Quranic verses and Imam Ali's seerah educational organizations. qaiie. 4(3), 79-118. doi:10.29252/qaiie.4.3.79
URL: http://qaiie.ir/article-1-467-fa.html

عبدالرحیمی محمد، سهرابی حیدر. الگوی تنبیه بر اساس آیات قرآنی و سیره علوی در سازمان‌های آموزشی مسائل كاربردي تعليم و تربيت اسلامي 1398; 4 (3) :118-79 10.29252/qaiie.4.3.79

URL: http://qaiie.ir/article-1-467-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط مجوز کریتیو کامانز Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 4، شماره 3 - ( 1398 ) برگشت به فهرست نسخه ها
نشریه مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی Journal of Applied Issues in Islamic Education
Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4645
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial (CC BY-NC)