:: دوره 4، شماره 3 - ( 1398 ) ::
جلد 4 شماره 3 صفحات 52-7 برگشت به فهرست نسخه ها
واکاوی مولفه‌های شادی در اسلام و اعتباریابی آن با هدف ایجاد و گسترش مدارس شاد
سمیه بهرامیان1 ، محمد علی نادی* 2، فریبا کریمی1
1- دانشگاه آزاد اسلامی،واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان،ایران
2- دانشگاه آزاد اسلامی،واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان،ایران ، nadi2248@yahoo.com
چکیده:   (3753 مشاهده)
مطالعه حاضر با هدف شناسایی مولفه‌های شادی در اسلام و اعتباریابی آن به منظور گسترش شادی در مدارس با استفاده از رویکرد ترکیبی پژوهش به انجام رسید. در مرحله کیفی پژوهش از روش تحلیل مضمون و در مرحله کمی از روش پیمایش استفاده گردید. در مرحله کیفی منابع و متون اسلامی و در مرحله کمی مدیران مدارس مقطع ابتدایی کشور به عنوان جامعه آماری پژوهش مورد مطالعه قرار گرفتند. شیوه نمونه­‌گیری در مرحله کیفی پژوهش هدفمند و در مرحله کمی نمونه‌گیری تصادفی است. داده‌های پژوهش در مرحله کیفی از طریق تکنیک تحلیل متن و با توجه به فرایند تحلیل داده در روش تحلیل مضمون (کدکذاری، استخراج مضامین و ترسیم شبکه مضامین) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و در مرحله کمی به منظور اعتباریابی ابزار سنجش از رویکرد تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. به منظور اعتباریابی داده‌ها در مرحله کیفی پژوهش از دو روش توصیف غنی و ثبت سوابق ممیزی و کدگذاران مستقل و در مرحله کمی از روش اعتبار محتوا (صوری و نسبت روایی محتوا) و اعتبار سازه استفاده گردید. یافته‌­های پژوهش در مرحله کیفی نشان دهنده این است مفهوم شادی در اسلام در قالب سه مضمون فراگیر بینش معطوف به شادی (بینش الهی، متافیزیکی و مادی)، زیست معطوف به شادی (زیست مادی و معنوی) و کنش‌­های معطوف به شادی (کنش­های مناسکی، عاطفی و اجتماعی) سازمان­دهی گردیدند. یافته‌های مرحله کمی پژوهش بیانگر این است که شاخص­‌های اعتبار همگرا و ممیز دلالت بر اعتبار ابزار سنجش مولفه‌­های مدرسه شاد اسلامی داشتند.
واژه‌های کلیدی: شادی، اسلام، مدرسه شاد، اعتباریابی
متن کامل [PDF 6072 kb]   (1212 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي- كيفي
دریافت: 1398/7/9 | ویرایش نهایی: 1398/12/23 | پذیرش: 1398/11/29 | انتشار: 1398/12/23 | انتشار الکترونیک: 1398/12/23
فهرست منابع
1. قرآن کریم . (1393). کتاب مبین، ترجمه مهدی الهی قمشه‌ای، تهران: ناشر ذکر مبین
2. نهج الفصاحه (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول با ترجمه فارسی) (1382). مترجم و فراهم اورنده، ابوالقاسم پاینده تهران: دنیای نشر
3. امام علی علیه‌السلام .. (1396). نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، قم
4. ابن ابی الحدید. (1964). شرح نهج البلاغه، قم: کتابخانه آیه‌الله العظمی المرعشی النجفی(ره)
5. آذربایجانی، مسعود؛ علی‌محمدی، کاظم. (1389). ساخت و اعتباریابی آزمون شادکامی با تکیه بر اسلام، دو فصلنامه علمی – پژوهشی تربیت اسلامی، 5(10)، 123-149
6. آرگایل، مایکل. (1382). روان‌شناسی شادی، ترجمه مهرداد کلانتری، اصفهان: جهاد دانشگاهی.
7. بخشایش، علیرضا؛ مرتضوی، مهناز و حائری، محمود. (1390). بررسی تطبیقی مفهوم شادی و نشاط از دیدگاه اسلام و روان‌شناسی، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 1(1)، 84-101
8. پرچم، اعظم؛ رجائی، مهدی. (1394). سیمای شادی در عهد جدید و نقد آن از چشم‌انداز قرآن کریم، الهیات تطبیقی، 6(14)، 39-56
9. پسندیده، عباس. (1397). الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان‌شناسی مثبت‌گرا، قم: انتشارات دارالحدیث.
10. تدلی، چارلز؛ تشکری، عباس. (1395). مبانی پژوهش ترکیبی؛ تلفیق رویکردهای کمی و کیفی، ترجمه عادل آذر و سعید جهانیان، تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی
11. حر عاملی، محمدبن حسن. (1368). وسایل الشیعه الی تحصیل المسایل الشریعه، جلد 7، مصحح عبدالرحیم ربانی شیرازی، تهران: اسلامیه
12. دهقانی، مرضیه؛ دیالمه، نیکو و خوش‌صفت، سکینه. (1397). تبیین اهداف برنامه درسی «مدرسه شاد» بر اساس آموزه‌های اسلامی، دوفصلنامه علمی – ترویجی علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، 6(10)، 5-29
13. ربانی، رسول؛ ربانی، علی؛ عابدی، محمدرضا و گنجی، محمد. (1386). فرهنگ و شادی: رویکردی نظری و تجربی در زندگی روزمره سرپرستان خانوار در شهر اصفهان، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 3(8)، 41-78
14. زینی، ملک‌آباد، هادی و نیل‌ساز، نصرت. (1390). جایگاه شادی و نشاط در قرآن و روایات، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 1(1)، 50-68
15. سلیگمن، مارتین. (1389). شادمانی درونی. ترجمه مصطفی تبریزی، رامین کریمی و علی نیلوفری. تهران: نشر دانژه
16. سوهانی، عاطفه. (1393). مدرسه شاد و بانشاط برای کودک، فلسفه و کودک، 2(3)، 111-130
17. عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخ‌زاده، محمد. (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی، اندیشه مدیریت راهبردی، 5(10)، 151-198
18. عابدینی، احمد. (1390). شادی در اسلام، بینات، 18(2)، 181-192
19. کار، آلان. (1385). روان‌شناسی مثبت، ترجمه حسن پاشاشریقی و جعفر نجفی‌زند، تهران: نشر سخن
20. کرسول جان دبلیو؛ پلانو کلارک، ویکی. (1390). روش‌های پژوهش ترکیبی. ترجمه ع کیامنش و ج سرایی. تهران: آییژ، 318 صفحه
21. کرسول، جان دبلیو .(1391). طرح پژوهش؛ رویکردهای کیفی، کمی و ترکیبی. ترجمه ع کیامنش و م دانای‌طوس. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی
22. کلینی، محمد بن یعقوب. (1379). اصول کافی، جلد 3، با ترجمه و شرح فارسی محمد باقر کمره‌ای، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی
23. کلینی، محمد بن یعقوب. (1407). الکافی، جلد 1، مصحح علی اکبر غفاری، تهران: دارالکتب الاسلامیه
24. مازوچی، طاهره؛ جدی آرانی، طیبه‌سادات و عسکری، زینب. (1391). شادی از منظر مکتب اسلام و روان‌شناسی، مجله سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، 1 (1)، 120-139
25. مجلسی، محمدباقر. (1403). بحار الانوار، مصحح محمدباقر محمودی، عبدالزهرا علوی، جلد 84، لبنان: داراحیا التراث العربی
26. محمدی ری شهری، محمد. (1386). میزان الحکمه، ترجمه حمید رضا شیخی، قم: موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث
27. محمدی ری‌شهری، محمد. (1391). الگوی شادی از نگاه قرآن و حدیث، قم: دارالحدیث
28. مکارم شیرازی ناصر .(1374). تفسیر نمونه، جلد 8، تهران: دارالکتاب اسلامیه
29. میرشاه جعفری، ابراهیم؛ عابدی، محمدرضا و دریکوندی، هدایت‌الله. (1381). شادمانی و عوامل موثر برآن، تازه‌های علوم شناختی، 4(3)، 50-58
30. یعقوبیان، محمدحسن؛ مسائلی، احمد و جمعه‌زاده، شریفه‌السادات. (1395). بررسی تحلیلی چگونگی ارتباط شادی و معناداری زندگی از دیدگاه اسلام، فصلنامه علمی – پژوهشی آیین حکمت، 8(30)، 179-202



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط مجوز کریتیو کامانز Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 4، شماره 3 - ( 1398 ) برگشت به فهرست نسخه ها