:: دوره 4، شماره 3 - ( 1398 ) ::
جلد 4 شماره 3 صفحات 178-143 برگشت به فهرست نسخه ها
تبیین نابرخورداری های معنوی (بر گرفته از آموزه های تربیت عرفانی اسلامی) در تربیت و مواجهه با نیازمتربی از دیدگاه مولانا در راستای تحقق حیات طیبه
محسن فرمهینی فراهانی* 1، سینا فروزش2 ، محمدرضا مشمول حاجی آقا2
1- دانشگاه شاهد ، farmahinifar@yahoo.com
2- دانشگاه علوم تحقیقات
چکیده:   (2750 مشاهده)
هدف از این پژوهش  تبیین نابرخورداری های معنوی و اقسام مواجهه با نیاز متربی از دیدگاه مولانا  در راستای تحقق حیات طیبه تدوین شده است روش پژوهش تحلیل محتوای ابیات بود. جامعه تحلیل،مجموعه کتابها، شــرحها و مقالات پیرامون آثارمولانا بوده است که به طور هدفمند بر مبنای مقولات پژوهش نمونه گیری و مورد مطالعه قرار گرفت. واحدهای تحلیل ابیات مرتبط بود که ابتدا مشخص سپس مقوله بندی  و مورد بحث قرار گرفت و در نهایت معدودی از نابرخورداری های معنوی و انواع مواجهه با نیاز و تاثیر آن در تربیت انسان بیان شد و همزمان با فرایند جمع آوری داده ها به طور پیوسته داده های حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصله حاکی از این است که شناخت ابعاد نابرخورداری های معنوی  برگرفته از آموزه های تربیت عرفانی اسلامی آن چیزی است که سالک و مربی  بایستی از آن آگاه شوند،  که اهم آن آگاهی از اصالت در ساحات حیات و پاسخ به نیاز هر ساحت فراخور آن و همچنین اصالت مصداق هر ساحت  است .و وصول به مطلوب درسایه ی توجه به نابرخورداری های معنوی مد نظر مولانا و عزم به تعالی با عناصر مستخرج از آثار وی ممکن و میسر می شود .چرا که برخورداری از ساحات حیات به معنی میزان بهره مندی از نهایت کارکرد هر ساحت است، در ادامه،این پژوهش، بر انواع مواجهه پاسخ به نیاز متمرکز شده و در هفت قسم پاسخ به نیاز های متربی تشریح و مصداق یابی شده است و سعی شده  نظام تعلیم وتربیت را بدین مهم متوجه گرداند که وصول به حیات طیبه در تعلیم وتربیت اسلامی با ارضا و انجام اصیل نیازها میسر خواهد شد .
واژه‌های کلیدی: نابرخورداری های معنوی، تربیت، مولانا، نیاز متربی، حیات طیبه
متن کامل [PDF 4694 kb]   (1065 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي- كيفي
دریافت: 1398/4/26 | ویرایش نهایی: 1398/12/23 | پذیرش: 1398/10/26 | انتشار: 1398/12/23 | انتشار الکترونیک: 1398/12/23
فهرست منابع
1. اسپرهم،داود.(1394)، مولانا و هویت انسانی، نشریه کهن نامه ادب فارسی،( 6 ) 4،1-20.
2. ابن سینا. (1391). الاشارات و التنبیهات. ج۳، ناشر: دانشگاه تهران.
3. اشنایدر، سی‌آر. (2002). معنویت و روان‌شناسی مثبت.ترجمه راضیه طبائیان و مهرداد کلانتری، تهران: انتشارات کنکاش.
4. بهشتی، محمد.(۱۳۸8). روشهای تربیت معنوی، دوماهنامه تربیت اخلاقی خُلُق، (7) 15، 24و 25.
5. جعفری،محمدتقی .( 1390). مولوی و جهان بینی ها،تهران:انتشارات موسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
6. حاجی صادقی، عبدالله و ابوالقاسم بخشیان .(1393). مفهوم شناسی و حقیقت‌یابی حیات طیبه از منظر قرآن،دوفصلنامه انسان پژوهی دینی، ( 11) 31، 185-165.
7. عمویی، محمد، خیاطان ، فلور.(1398). اثر بخشی معنویت درمانی مبتنی بر آموزه های اسلامی بر خشم نوجوانان، فصلنامه علمی – پژوهشی مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، 4(2)، 64-37.
8. حرعاملی، محمد بن حسن. (۱۳8۰). کلیات حدیث قدسی، ترجمه ی کاظمی خلخالی، زینالعابدین، تهران: نشر دهقان.
9. خدابنده لو, افروز. (1395).ترویج فرهنگ مدارا در اندیشه مولانا، همایش ملی تسامح و مدارا در فرهنگ ایران و اسلام، اصفهان، گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد.
10. دهباشی، مهدی و سید علی اصغر میر باقری فرد.(1386) .تاریخ تصوف، تهران: سمت.
11. ریخته گران،محمدرضا.( 1378).منطق و مبحث علم هرمنوتیک، نشر کنگره، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی .
12. رشید زاد، عبدالله ، بدری گرگری ، رحیم و واحدی ، شهرام .(1397). تاثیر آموزش مهارت های مثبت اندیشی با تکیه بر منابع معنوی و اعتقادات دینی اسلامی در تاب آوری و بهزیستی روان شناختی مادران دارای فرزند اوتیسم ، فصلنامه علمی – پژوهشی مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، 2(4)، 66-47.
13. زمانی،کریم .(1397). شرح دیوان شمس تبریزی،تهران: نشرقطره.
14. سعادت‌پرور، علی.(1374) . سر الاسراء، ج1، قم: منشورات مکتبه التشیع.
15. سویزی، مهری.(1389). جاذبه های عرفان اسلامی برای نسل جوان. تهران: انتشارات نقش نیزار.
16. طالبی‌دارابی، باقر.(۱۳۹۳). جزوه درسی منتشر نشده درس جنبش‌های نوپدید دینی و معنوی.قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
17. طباطبایی، ریحانه؛ پرچم، اعظم.(1392). حیات طیبه، حیاتی اخلاقی در راستای مظهریت صفات الهی،ماهنامه معرفت،(23) 187،13-28
18. طباطبایی، محمدحسین. (1387). معنویت تشیع به ضمیمه چند مقاله دیگر،به اهتمام محمدبدیعی، قم: انتشارات تشیع .
19. طباطبایی، محمدحسین.(1374).تفسیرالمیزان،ج9،قم:دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
20. عسگری، زهرا، علی نوروزی، رضا و محمدی چابکی، رضا. (1395). مفهوم شناسی محرومیت در قرآن کریم و نقش آن در رشد و تربیت انسان،فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، (24) 33،9-30
21. فتاحی, ذکیه. (1396).آموزه های تعلیمی عرفانی راهکاری نوین در جهت آسیب آموزش فرهنگ دینی، اولین کنفرانس بین المللی فرهنگ، آسیب شناسی روانی و تربیت، تهران، دانشگاه الزهرا.
22. فلاحی، کیومرث.(1394). رفتارشناسی ایرانیان، درآمدی بر شناخت روحیات، فرهنگ و رفتار مردمان ایران. تهران: انتشارات مهکامه.
23. فونتانا، دیوید. (2003) .روان‌شناسی دین و معنویت، ترجمه الف ساوار، قم: نشر ادیان.
24. کاردان، علی محمد.(1381). سیر آرای تربیتی در غرب، تهران: انتشارات سمت.
25. مجلسی، محمدباقر.(1403 ق) بحارالانوار، الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، ج 13، ص 427، مؤسسه ی دارالوفاء، بیروت.
26. مصباح یزدی، محمدتقی. ( 1387 ). در جستجوی عرفان اسلامی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
27. مصباح، علی . (1389). واکاوی مفهومی معنویت و مساله معنا،نشریه اخلاق پزشکی،( 4 ) 14،39-23.
28. مطهری، مرتضی.(1392)، انسان کامل، قم: انتشارات صدرا.
29. مطهری، مرتضی. (1374 ).امامت و رهبری، تهران: انتشارات صدرا.
30. مطهری، مرتضی. (1378). یادداشت‌های استاد مطهری، ج1، تهران :انتشارات صدرا.
31. مکارم شیرازی، ناصر.(1374). تفسیر نمونه، ج27، تهران: نشر دارالکتب الإسلامیه .
32. ملکیان، مصطفی. (۱۳۸۰ ). سیری در سپهر جان، تهران: نشر نگاه معاصر .
33. ملکیان، مصطفی.(1380). راهی به رهایی،تهران:انتشارات نگاه معاصر.
34. ملکیان، مصطفی.(1388). معنویت گوهر ادیان (1) و (2) در سنت و سکولاریسم، تهران: انتشارات صراط.
35. ملکیان، مصطفی.(1389). در جستجوی عقلانیت و معنویت، ماهنامه مهرنامه،(3)39.25-38.
36. مولوی، جلال الدّین محمّد . ( 1378). کلیات شمس تبریزی. مصحح: بدیع الزمان فروزانفر، تهران: امیر کبیر.
37. مولوی، جلال الدّین محمّد . ( 1385). مثنوی معنوی، تصحیح رینولد نیکلسون، تهران: انتشارات طلوع.
38. مولوی، جلال الدّین محمّد . (1376) .کلیات شمس تبریزی. بقلم: بدیع الزمان فروزانفر، تهران: امیر کبیر.
39. مولوی، جلال الدّین محمّد بلخی.( 1376). مثنوی معنوی، تصحیح رینولد نیکلسون، تهران: انتشارات بهزاد.
40. منافی شرف آباد، کاظم، زمانی، الهام و مهدوی خواه، علی . (1393). سبک زندگی ایده آل در دستیابی به حیات طیبه با تأمّل بر آموزه های اسلامی،ماهنامه مهندسی فرهنگی، (9) 82،42-66
41. نویا، پل.(1373). تفسیر قرآنی و زبان عرفانی، ترجمه اسماعیل سعادت، تهران: انتشارات مرکز نشر دانشگاهی.
42. هاشمی،مجتبی.(1375). تربیت و شخصیت انسانی، ناشر : جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی.
43. هابرماس، یورگن .( 1380 ).جهانی شدن و آینده‌ی دموکراسی، ترجمه‌ی کمال پولادی،تهران: نشر مرکز.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط مجوز کریتیو کامانز Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 4، شماره 3 - ( 1398 ) برگشت به فهرست نسخه ها